VARA

I)

(að), v.

1) to warn, caution; v. e-n við e-u, to caution one against, bid one beware of (þú hefir þat ráð upp tekit, er ek varaða þik mest við); v. sik, to be on one’s guard, beware;

2) refl., varast = vara sik (þeir Þorgils vissu sér engis ótta ván ok vörudust ekki); v. af e-u to take warning from (svá at aðrir varist af úförum þinum); v. e-t, to be on one’s guard against, shun, take care not to (hann varaðist þat mest at koma við landit); bad jarlinn við v., to be on his guard.

II)

(-ði), v. to give (one) a foreboding of; þess varir mik, at, I have a presentiment that; þeir kómu þar jafnan fram, er engi mann varði, where no one expected; bar hann skjótara at en þá varði, sooner than they expected; þá er minnst varir, when one least expects it.

III)

f. wares, in Norway chiefly of fur (grá-, skinna-vara), in Iceland of wadmal (vara íslenzk).

* * *

1.

að, [varr], to warn; vara sik, to be on one’s guard, beware, Fms. viii. 288; vara þú þik svá. Hkr. i. 253; v. e-n við e-u, to bid one beware of a thing; íll dæmi vari oss við syndum, Hom. 97; Hrafn hafði varat hann við úfriðinum, Sturl. iii. 186 (úfriðinn Cod.); þú hefir þat ráð upp tekit er ek varaða þik mest við, Eg. 82; varaða ek ykkr bæði við at þit skyldit, Sks. 544; vil ek vara yðr við, at þér flytið hann eigi, Fms. passim.

II. reflex. to beware of, be on one’s guard against, shun; þeir hjala mart ok varask hvárgi annan, Sturl. i. 27; varask þú þat (beware) at eigi hittir þú hóf fyrir þer, Eg. 21: eigi má varask nema viti, a saying, D. N. iii. 751; varaðisk Ingólfr hann þó, Fs. 64; varaðisk Gunnarr þat ekki, Nj. 63; þeir vissu sér engis ótta vánir ok vöruðusk ekki, Eg. 74; svá at aðrir varisk af þínum úförum, Sks. 744; hvat ek skal varask, Fms. i. 261; hann skyldi varask at göra Ólaf eigi of stóran, Hkr. i. 212; varask við. Blas. 46; varisk ok við at byggja dautt fé á leigu, K. Á.; þat skaltú varask (beware, take care) um allan varning er þú setr at hann sé óspiltr, Sks. 19.

2.

pres. vari, pret. varði, part. varat; [Engl. ware, a-ware; cp. varða]:—to be aware of, ween, expect, have a forboding of: impers., þess varir mik, at þú mælir feigum munni, Nj. 9; mik varði eigi þessa áburðar, Fms. ii. 57; eigi varði mik þess af yðr, xi. 54; mundi mik annars vara af yðr, Eg. 426; mundi mik af þér alls annars vara, enn at þú mundir oss stuld kenna, Ld. 206; sem mik varir, as I ween, Rb. 196; þeir kómu jafnan fram sem engi mann varði, where no one expected. Fms. viii. 432; fyrr enn hann (acc.) varði, x. 413; þá er hann varði minnst, Eg. 296; skjótar enn þá varði, Korm. 40; þá er minnst varir, when one least expects it, Fms. i. 104; verðr það opt þá varir minnst vofeifleg hætta búin finnst, Pass. 5. 2: the saying, verðr þat er varir ok svá þat er ekki varir, Grett. 91 A.

II. to endure, last,(mod.)

3.

u, f., pl. vörur, [Dan. vare; Engl. wares], wares; in Norway chiefly of fur, in Icel. of wadmal; vara í sekkum ok allskyns varningr, Fs. 5; vöru-hlaði, id.; flytja vöru til skips, Nj. 4; bera upp vöruna, Eg. 54; ljós vara, light ware, i. e. ermine, opp. to grá-vara, grey fur, 69; skinna-vara, skins, fur, id.; virðingar-fé eða vara, Vm. 140: sex hundruð virt til vöru, Rd. 259; kýr, korn, smjör ok vöru, Gþl. 305; annat-hvárt haust skal greiða gelding tvævetran, en annat-hvárt halfa mörk vöru, Vm. 167; hann fær honum vöru ok silfr nokkut, Gísl. 44 (vaðmál, 129, v. l.); þrjátigi pakka vöru, Bs. i. 912 (vaðmáls, 872, l. c.); vöru hundrað, a hundred (value) in wares, i. e. wadmal, Vm. 83.

COMPDS: vörugildr, vöruklæði, vörusekkr, vörusmíði, vöruváð, vöruvirðr.